Na innych forach od dosyć długiego czasu toczy się już dyskusja na temat regionu dosyć spornego, Śląska. Rzekłbym, iż historyczne tereny ziemi śląskiej wzbudzają wiele kontrowersji. Czy zgodnie z argumentacją RAŚ Śląsk powinien według wzorów z okresu międzywojennego stać się okręgiem autonomicznym? A może należy na każdym kroku podkreślać polskość tych ziem? Czy Ślązacy to osobny naród? A śląski to już język czy jeszcze dialekt? Czy istnieje coś taki termin jak określenie poczucia przynależności do narodowości śląskiej? Czy nazwy dwujęzyczne (polskie wraz ze śląskimi lub czeskimi czy niemieckimi) to już zamach na władzę polską? Czy inne języki niż polskie powinny zostać uznane za urzędowe? Pytań jest jeszcze wiele, aczkolwiek wszelkie warunki są uzależnione od skomplikowanej historii tego regionu. Ciekawi mnie też jak się odnoszą osoby na Śląsku mieszkające takie jak Witek czy Marta oraz ludzie z innych części kraju?

---

Ślązacy sami powinni się na ten temat wypowiedzieć (referendum). Znam kilku i niby chcą autonomii, oddzielenia się, a z drugiej strony czują się też Polakami. Śląski chyba jest dialektem, za to kaszubski osobnym językiem.
No właśnie tutaj pojawia się problem. Nieznane są dokładne dane na temat liczby Ślązaków, którzy uważają, że reprezentują osobny naród. Podczas badań narodowościowych w 2002 nie wszyscy Ślązacy określili swoją narodowość jako śląską, a i nie każdy urzędnik prowadzący badania taką ewentualną odpowiedź akceptował. Należy też podkreślić, że Śląsk jest jednym z regionów posiadających najszerzej rozbudowane mniejszości narodowe, więc ciężko o jakikolwiek stabilny głos w sprawie etnicznej większości. Należy też spojrzeć na podział Śląska na, aktualnie, trzy regiony. Górny Śląsk, gdzie społeczność śląska może stanowić nawet większość, aczkolwiek nie ma jakiejkolwiek szansy by dokładne badania przeprowadzić. Opolszczyznę, gdzie wpływy kultury śląskiej są niewielkie, natomiast mamy tam do czynienia z najliczniejszą mniejszością niemiecką w kraju (powyżej kilkunastu procent ogółu) oraz Dolny Śląsk zamieszkany głównie przez Kresowiaków, bądź ich potomków. Co zaś do języka... Tutaj także są pewne komplikacje. Pojawiają się głosy, że śląski to jedynie dialekt języka polskiego, aczkolwiek są też opinie, że należy go uznać jako osobny język. A referendum? Myślę, że Śląsk jeszcze nie jest na nie gotowy, należy wpierw przeprowadzić szczegółowe badania i kampanie informacyjne.
Ja pochodze z Śląska i powiem tak:

To jest marnowanie czasu takie dyskusje na polskością śląska.

Wystarczy poczytać historie polskii (900 stron pychota ) by wydedukować że należał śląsk od zawsze do Polski.

Co do dialektu to "godanie" jest dialektem a nie osobnym językiem.Bo wynikać z tego powinno że polska winna być podzielona na kilka autonomii (kaszubi - ich język to dopiero hardkor.)

---

Niekoniecznie... Tutaj mamy tekst w języku/dialekcie śląskim dotyczący właśnie Górnego Śląska:


Gůrny Ślůnsk (pol. Górny Śląsk, czes. Horní Slezsko, łać. Silesia Superior, mjym. Oberschlesien, dśl. Oberschläsing) – historyczno krajina rozlygowano na teryńe Polski a Czeskij Republiki we dorzyczu gůrnyj Uodry a poczůnkowygo bjygu Wisły, połedńowo-wschodńo tajla Ślůnska.

We uoficjalnym smjanowańu pedźano po tymu za pjyrsze we XVII stoleću. We gyszichće bůły stolicům Gůrnygo Ślůnska Uopole a Raćibůrz, a śedźibůma pjastowskich a tyz inkszych gůrnoślůnskich fysztůw bůły Bytůń, Ćeszyn (podug brańo Ćeszyńskigo Ślůnska za tajla Gůrnygo, bo tyż idźe mjeć go za uosobno wytajlowano krajina), Glywicy, Hlubczycy, Karńůw, Kojźly, Lublińec, Ńymodlin, Uopawa, Toszek. We Gůrnym Ślůnsku bůły tyż stanowe kreje, mjyndzy inkszymi we Wodźisłowju, Pszczyńe, Bogůmińe, Bjelsku (uod 1752 kśůnżynstwo) a Bytůńu.

Uośwjyńćim, Zator a Śewjerz felerńy śe mo za śedźiby gůrnoślůnskich půnůw. Mjano Gůrny Ślůnsk pojawjůło śe poradźeśůnt rokůw po powroće tych kśůnżynstwůw do Małopolski.

Nojwjynkszům gůrům we Gůrnym Ślůnsku je Pradźod, na postrzůd tych rozlygowanych we polskij tajli Gůrnygo Ślůnska - Barańo Gůra.

Wschodńo tajla Ślůnska mjanowano we Strzedńich Storoczach Kśůnżynstwym Uopolskim a mjano te pochodźi uod tytulatury Pjastůw, uopolskich fysztůw – Dux Opoliae – erbůw Mjeszka I Motloszłapygo. Tytuła ta porůżńała jejich uod erbůw Bolesława Wysokigo, kerzi używali przede wszyjskim tytuły ślůnskich fysztůw – Dux Silesiae. We czasach uostatńigo uopolskigo Pjasta Jana II Dobrygo (um. 1532) za pjyrsze pojawjůło śe słowo Horne Slezsko. Mjano to bůło do uoznoczańo terynůw Ślůska położůne we gůrnym bjygu rzyki Uodry. Na uodwyrtka do tygo zaczyno używać mjana Dolny Ślůnsk, na uostatki ślůnske, choćoż rozlygowane bůły we strzodkowym a ńy dolnym bjygu Uodry (ta tajla rzyki przepływo już bez Půmorze). Uodra je naturalnym "krziżym" Ślůnska a stela uodńeśyńy do rzyki. Terozki mjano Gůrny Ślůnsk ńy fůnguje we żodnym szczeblu państwowygo ferwaltůngu. Źymje Gůrnygo Ślůnska zajmujům tajla uopolskigo a ślůnskigo wojewůdztwa a we Czeskij Republice. Je to prziczynům do marasu we mjanowańu. Uokryślyńym "gůrnoślůnski" fest czynsto używo śe do jednostkůw a uorgańizacyjůw uod Slůnska a Małopolski a tyż te, kere leżům we ślůnskim a małopolskim wojewůdztwje. Bez tyn przikłod:

* Gůrnoślůnski Industryjny Uokryng (ślůnske a małopolske woj.)
* Gůrnoślůnski Metropolitalny Zwjůnzek (Ślůnsk, Zogłymbje, fragmynt Chrzanowskij Źymje)
* Gůrnoślůnsko Agyncyjo Regijůnalnygo Rozwoju S.A. (ślůnske woj.)
* Państwowo Geologiczno Instytuta Gůrnoślůnski Uoddźoł (małopolske a ślůnske woj.)
* Polske Towarzistwo Przoćelůw Naukůw uo Źymji Gůrnoślůnski Uoddźoł – śedźiba we Sosnowcu.

Jednako przepůminane sům tajle woj. uopolskigo we gůrnoślůnskich jednostkach.

Co zaś do historii... Gdzieś mi świta, że Śląsk dłużej znajdował się ostatnim tysiąc leciu pod obcym panowaniem, niż w granicach polskich. Rządzili tam zarówno Czesi, jak i Niemcy, Austriacy. Oczywiście, region był szalenie podzielony na niewielkie księstwa, więc jak ktoś się uprze, to i dowiedzie, że gdzieś w okolicy jeszcze w połowie XVII wieku władał skrawkiem ziemi książę polski z dynastii Piastów. Jednak od połowy mniej więcej XIV wieku zdecydowana większość Śląska znajdowała się poza granicami Korony, aż do 1945 roku, gdyż nawet i w okresie międzywojennym w ramach plebiscytów włączono Śląsk z niewielkimi wyjątkami pod władzę niemiecką. Oczywiście, nie jestem pewien, tyle pamiętam z lekcji historii, może nadworny historyk Tawerny, czyli Remi, zabierze głos?
Nie trzeba tu specjalnie zabierać głosu Dzwonku, dość dobrze w skrócie wyjaśniłeś historię tych ziem. Dylematy zresztą odnoszą się wyłącznie do Górnego Śląska, Dolny Śląsk to "ziemie wyzyskane" tak jak i Pomorze Zachodnie. Zaś co do samych Piastów sprawa też nie jest taka prosta. Kto nie lubi czytać książek stricte historycznych, odsyłam do Sapkowskiego. Jego trylogia jest mocno i dobrze osadzona w historii i pozwala wiele zrozumieć z skomplikowanych dziejów tego terenu.
Nie jestem fanem historii, ale coś mi się obiło o uszy, że ci Piastowie Śląscy to głównie po niemiecku gadali, tak jak i cała czeska szlachta.
Kiedyś miałem okazję kilka książek historycznych na temat Opolszczyzny przeczytać i co ciekawe, jeszcze do końca XV wieku rozbijanie terenów o kolejne księstwa trwało w najlepsze. Dopiero ostatni książę opolski z dynastii Piastów, Jan II Dobry, zaczął sięgać ręką władzy coraz dalej powiększając księstwo opolskie o kolejne państewka wykupując je z ogromnych długów, aż osiągnął obszar właściwie całego historycznego Górnego Śląska. To tylko potwierdza jak bardzo skomplikowana sytuacja na szczeblach władzy panowała na Śląsku, podczas gdy ilość księstw na tych ziemiach była niezwykle wysoka. A co do posługiwania się językiem niemieckim wśród szlachty... Niekoniecznie, podczas procesu Mikołaja II Opolskiego zaznaczono, iż książę protestował przeciwko prowadzeniu rozprawy w języku niemieckim ze względu na prawdopodobną nieznajomość owego, aczkolwiek może to odosobniony przypadek?
I terouzki dla goroli i inkszych hadziajów, kery tukej som, topic, kaj kożdy, uod bajtla do opy, może sie tyć ślunskiej godki narechtować.

Weźcie kaszubom trujcie dupę o tym, że mówią jak połamani, albo hanysom. Ach, zaś przyjechoł gorol we ancugu na hoch glanc, wysiodł ze cuga na ślunskim banhofie i mnie godo po polsku a joł chopie ni chytom, co żeś terołzki o hanysach pedzioł, eli mosz nos tukej huncwocie łobrażać to ciepnij te swoje klamoty we kofer i gibko nazołd haj skóndś żeś przyjechoł.
nie ma to jak pospamowac we wlasnym dziale, co Dzwonie?
Wiesz, każda okazja, żeby nabazgrać coś po śląsku jest dobra... A właśnie, podobno korzystasz na codzień ze śląskiego więc może w odpowiednim temacie nieco porozprowiomy?
jeszcze 'spamne'

jakos nie specialnie lubie pisac po slasku, glownie ze zwzgledu na ortografie (90% slow uzywanych przeze mnie na codzien nigdy w zyciu na oczy nie widzialem). poza tym polski alfabet nie do konca jest wstanie zapisac slaskie slowa
Ach, skoro już tak spamujemy (przeniosę potem), to masz oczywiście rację odnośnie fonetyki, polska pisownia odbiega dość znacznie od śląskiej wymowy i poza steuerowskim alfabetem, który także nie jest wystarczająco dokładny, nie ma żadnej porządnej kodyfikacji (tak to się nazywa?) dla języka/dialektu śląskiego. IMO przydałoby się porządne zmieszanie pisowni polskiej i zastosowanie niemieckich umlautów, wtedy może byśmy osiągnęli zadowalający efekt... Ogółem, śląski czeka powolna zagłada, na zachodzie prędzej można gwary lwowską czy wileńską usłyszeć, opolskie okolice na prowincji trzymają się jeszcze nieźle, ale już większe miasta, w tym i stolica województwa, za wyjątkiem wsi satelickich też już nie korzystają ze śląskiego, więc niebawem zostanie tylko górnośląski wschód. A szkoda, w każdym kraju dialekty się utrwalają, języki regionalne są propagowane wśród ludności napływowej, a dzisiaj jak pojedziesz do Wrocławia czy Opola i odezwiesz się po śląsku, to cię wezmą są buraka ze wsi i śmiech będzie z ciebie niesamowity.
Głos na nie. Między innymi dlatego, że...
Hm, nie wiem jak traktują mniejszość polską w BRD, ale społeczność dolnołużycka i czeska nie narzekają, zależnie od landu mają dwujęzyczne tablice drogowe z nazwami ulic włącznie a ich języki mają status urzędowych...

A co do pierdół, jak powiedziałem, gdyby zaprzestano zabawy w gomułkowskie praktyki i slogany, wszystko byłoby w jak najlepszym porządku, tożsamość śląska czy niemiecka nie są tematami wyborczymi, władze samorządowe wybieramy wszyscy niezależnie od pochodzenia, jeżeli samorząd wykazałby się odrobiną lokalnego patriotyzmu oraz otwartością i szacunkiem historii miasta oraz regionu niezależnie od panowania pod jakim się znajdowały, relacje różnych grup społecznych (w kontekście polskiej-śląskiej-niemieckiej) byłyby znacznie lepsze.

Oczywiście, ewentualna autonomia to nie tylko takie banały, to skomplikowana sprawa, między innymi ze względów gospodarczych i prawnych, myślę, że wszystkim nam opowiadającym się za swego rodzaju niezależnością wystarczyłoby województwo górnośląskie, w miejscu śląskiego i opolskiego z wyłączeniem niektórych powiatów (co z wielu powodów, nie tylko historycznych, ma sens) nawet i bez jakiegoś wyjątkowego statutu autonomicznego.

BTW, ostatnio mam do czynienia z ciekawym zjawiskiem, jeszcze jakiś czas temu przeciwnicy podwójnego nazewnictwa w miejscowościach zamieszkiwanych przez mniejszość niemiecką jako argument podawali sztuczną niemieckość tejże społeczności i żartobliwie stwierdzali, iż w owej społeczności nikt właściwie nie zna niemieckiego. A tymczasem dziś regionalna prasa doniosła, iż jedna z takich miejscowości, konkretnie Chrząstowice/Chronstau od jakiegoś czasu jest poddawana takiej germanizacji (zdecydowaną większość mieszkańców stanowi mniejszość niemiecka, wieś ma od dawna miano jednej z najbardziej niemieckich miejscowości w województwie), iż wszystkie dostępne tablice zostały przetłumaczone na język niemiecki (i teraz są dwie wersje, polska i niemiecka), który zaczął dominować także w rozmowach między mieszkańcami. Oczywiście, grupy które dotychczas twierdziły, iż mniejszość jest sztucznym tworem bez znajomości języka, protestują przeciwko germanizacji miejscowości i korzystaniu z języka niemieckiego. Czyli, zasymilowana społeczność, źle, bo to żadna tam mniejszość, nawet języka nie znają; wyodrębniona społeczność, też źle, bo germanizacja.

Oczywiście, to żaden wstęp do rozróby na forum, chciałem po prostu pokazać z jakimi kuriozalnymi problemami się borykamy w opolskiem.

I jeszcze może odnośnie spisu, do którego się odniosłem, krótka informacja, w śląskich miastach odnotowano kilkadziesiąt wniosków do prokuratury w związku z nieprawidłowościami, samowolą rachmistrzów, skandalicznymi dyrektywami lokalnych oddziałów GUS (na szkoleniach instruowano rachmistrzów by nie akceptowali odpowiedzi narodowość śląska bądź samowolnie zamieniali ją na odpowiedź narodowość polska) i tym podobnych, liczba nieprawidłowości może sięgać tysięcy, aczkolwiek wykrytych i udokumentowanych przypadków jest kilkaset (większość respondentów nie zgłaszała zaistniałego problemu do odpowiedniego organu), aczkolwiek i tak spis ten w tym wypadku jest niewiele warty.
Jestem przeciwko autonomii i specjalnemu traktowaniu jakiejkolwiek grupy etnicznej czy mniejszości narodowej w naszym państwie. Po pierwsze dlatego, że jest to niezgodne z polską racją stanu, a po drugie jest niezgodne z polską konstytucją, wedle której wszyscy mają te same prawa i obowiązki. Pomimo, że jestem germanofilem (czego nie ukrywam) nie podoba mi się faworyzowanie mniejszości niemieckiej w ordynacji wyborczej do polskiego parlamentu, gdyż po pierwsze godzi to we wspomniane przez mnie zasady, a po drugie niemiecka ordynacja wyborcza nie rewanżuje nam się tym samym.
65-ta rocznica Tragedii Górnośląskiej 1945

W związku z bolesnym okresem w historii regionu jakim z pewnością było wkroczenie armii radzieckiej oraz zbrodni jakich sowieci dokonali na miejscowej ludności, w kilku punktach na terenie historycznego Górnego Śląska zapłoną znicze ku pamięci zamordowanych oraz zesłanych do obozów pracy Górnoślązaków.
W ramach obchodów odbędzie się też tak zwany "Marsz na Zgodę", który przejdzie spod katowickiego Placu Wolności aż pod bramę dawnego obozu pracy "Zgoda", w którym sowieci katowali kilkanaście tysięcy Górnoślązaków oskarżonych o podpisanie volkslisty bądź negatywne nastawienie względem komunizmu.


Mroźny styczeń 1945 roku. Do granic Górnego Śląska zbliżają się oddziały Armii Czerwonej. Większość młodych mężczyzn pozostaje na froncie lub w obozach jenieckich. Na miejscu pozostały przede wszystkim kobiety, dzieci, starcy i zatrudnieni w przemyśle. Władze Rzeszy nie przeprowadziły ewakuacji, życie toczy się zatem dotychczasowym trybem. Trwają nawet rozgrywki piłkarskie. Zewnętrzny spokój to jednak pozory. Nazistowscy dygnitarze już dawno zebrali się do wyjazdu. Zwykli ludzie czują strach przed bolszewicką nawałą. Czerwonoarmiści, postawieni przed alternatywą naprzód albo kula w łeb, cieszą się złą sławą. Uzasadnioną – we wschodniopruskiej wsi Nemmersdorf nie oszczędzili nikogo, nawet francuskich robotników przymusowych. Wydarzenia z 22 października 1944 opisała kronika filmowa wyświetlana we wszystkich kinach Rzeszy. Nikt nie ma wątpliwości, że położona na prawym brzegu Odry część Górnego Śląska wkrótce wpadnie w bolszewickie ręce. Sowieckiej ofensywy nie powstrzyma przecież garstka pozostawionych własnemu losowi Volkssturmistów.

W ostatnich dniach stycznia spełniają się najgorsze obawy. Wkraczający czerwonoarmiści poczynają sobie wyjątkowo brutalnie zwłaszcza w części Górnego Śląska przed wojną położonej w granicach Niemiec. Gwałty, grabieże i mordy są tu na porządku dziennym. Miejsca takie jak podbytomskie Miechowice czy Boguszyce koło Opola, staną się symbolami sowieckiego bestialstwa. Przejście frontu nie oznacza końca terroru. Do niejednych drzwi pukają towarzysze w biało-czerwonych opaskach na rękawach w asyście uzbrojonych żołnierzy. Nierzadko mieszkańcy górnośląskich miejscowości padają ofiarą donosów własnych sąsiadów, wyrównujących stare rachunki. Narazić można się przez sam fakt zajmowania mieszkania, które wpadło w oko przedstawicielom nowej władzy. We wschodniej części regionu przepustką do obozu staje się druga grupa Volkslisty. Łagry powstają masowo, z reguły w miejscu filii obozów nazistowskich. Toszek, Łambinowice, Zgoda, mysłowicki Rosengarten to jedne z wielu. Kilkadziesiąt tysięcy Górnoślązaków zostaje deportowanych do niewolniczej pracy w ZSRR. Nie wiadomo jak wielu pochodzących z naszego regionu żołnierzy niemieckiej armii zamordowano w sowieckich obozach jenieckich.

Tragedia roku 1945 i kolejnych ciężkich lat pozostaje do roku 1989 tematem tabu. Sami Górnoślązacy mówią o niej niechętnie. Koniec PRL przynosi wolność słowa, ale z tej instytucje publiczne Rzeczypospolitej korzystają z początku nieśmiało. Z czasem odkrywane są jednak mroczne karty najnowszej historii, milczenie przerywają same ofiary i ich rodziny. Działające w regionie stowarzyszenia z mozołem zabiegają o upamiętnienie pomordowanych. Starania te próbuje przy każdej nadarzającej się okazji blokować Andrzej Przewoźnik, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, znany z bezgranicznej pogardy dla górnośląskiej pamięci. Mimo to udaje się doprowadzić do odsłonięcia pomnika-bramy w Świętochłowicach-Zgodzie.

W Polsce losy Górnoślązaków pozostają jednak szerzej nieznane. Przeciętny obywatel RP nie zdaje sobie sprawy ze skali represji, a na forach internetowych mnożą się lekceważące wypowiedzi, sugerujące, że ofiary terroru to w większości czynni zwolennicy narodowego socjalizmu. Sytuacja ta jest dla nas wyzwaniem. Zbliżająca się 65. rocznica wkroczenia Armii Czerwonej na Górny Śląsk to okazja do przypomnienia o tragedii, która rozegrała się w zimie 1945 roku i upomnienia się o nasze prawo do historycznej pamięci.
Tekst właściwie na całkiem inne potrzeby, ale kto wie, może będzie śmieszny, albo ktoś się paru słówek nauczy?

Ja, jako źe wiosna ku nom rychło ciśnie, pomyślołzech co by moje koło na syzon fest pořondnie narychtować, ąyskie zbobcone tajle sprawować a potym na hoch glanc wypucować coby sie jako ąpigiel blyndowały i bezto dlo ąyskich hanysów ale tyź dlo goroli ąrajbuja tukej niekere instrukcyje i hofom co niekiere usery śie cośik terołzki naumiom (cum bająpil tyć godki!).
Ja, kiej zech wyspomniane koło ze lauba přytargoł, myślołzech "pierunie, byda zicher dupił do půźna w nacht", linkątanga zorośćiało, keta, kurbla i pyndały tyź, śiuzblechy oba cwaj kolebocom, pakynhalter uod traganio dźiołch fest rozklykotany a we rajfynach ni ma luftu.
Winc začołzech ąyskie sprawunki uod plumpanio rajfyn (dej pozůr gorolu, ni přykładej gymba do wyntla, ino wyż luftplumpka!). Kiej zech skońčoł i rajfyny były fest harde, wźiołzech taki ąpycjalny "ątalowy cwist", ale erst miołzech problym, bystoř zech ni wiedźioł kaj mom tyn cwist i zech ąnupoł i ąnupoł ale ni znalozł i dziepro kiej zech fatra zapytoł to uon mie padoł kaj uon jes (cwist), kery jest do usuwanio rosta i zech nim ąyskie zarośćiałe tajle pucowoł. A potym śiuzblechy i pakynhalter, kere sie kolebocoły, hardo zech zapasowoł (ino ni na tryt a wyż ąrobyndrecher i pořondnie přykrynć!). I na kůniec zech cołkie koło elygancko wyglancowoł i ganc noj kłodka přyćiepnoł i ąluz. A kej fajrant moźyą chopie přyćisnonć do ąynku na winklu i haj zicnonć i bir ze kruga źłopać, joł tyź tak chćioł ale na banhofie pizło dźisieńć i ąysko było zawarte, bystoř to był pyndźiałek.

Godka śląska chyba jednak zostanie językiem regionalnym

Starania o uznanie mowy śląskiej za język regionalny już wkrótce mają zakończyć się sukcesem. Prezydium parlamentarnego klubu Platformy Obywatelskiej poparło pomysł posła Marka Plury w tej sprawie.

Zainicjowana jeszcze za rządów PiS-u akcja bardzo długo miała pecha - główne ugrupowania zawsze miały jakieś pilniejsze ustawy do przyjęcia. Nawet wśród śląskich parlamentarzystów tylko niektórzy - Lucjan Karasiewicz, Maria Nowak i Marek Plura - mieli do tego serce. Sprawa wpisania mowy śląskiej na listę języków regionalnych (dziś taki status ma tylko kaszubski) nabrała tempa dopiero ostatnio, głównie za sprawą tego ostatniego.

Przekonywał do tej inicjatywy innych posłów, organizował konferencje na temat mowy śląskiej, a także współpracował ze śląskimi regionalistami, którzy razem z prof. Jolantą Tambor przygotowują śląski elementarz. Przypominał, że podczas spisu powszechnego w 2002 roku mowę śląską jako język, którym posługują się na co dzień, wskazało 56 tys. osób, czyli więcej niż mowę kaszubską.

Cały czas chodziło o to, żeby pokazać wszystkim sceptykom, że mowa śląska żyje, ma się dobrze i trzeba ją uznać za język regionalny, tak by z jednej strony państwo miało obowiązek ją chronić, ale też finansowo wspierać np. edukację w tej mowie czy wydawanie książek po śląsku.

W środę na posiedzeniu prezydium klubu parlamentarnego PO Plura zaprezentował projekt zmiany ustawy o mniejszościach narodowych i języku regionalnym. Propozycja przewiduje uznanie śląskiego za język regionalny.

- Mowa śląska jest bardzo bogata, ale jak każdy element kultury wymaga ochrony i wsparcia. Marzy mi się, żeby za kilka lat w szkołach uczono śląskiego - mówi Plura.

Nie ukrywa radości, że prezydium klubu pozytywnie oceniło projekt. Następnym krokiem będzie teraz opinia urzędników dwóch Ministerstw: Spraw Wewnętrznych oraz Edukacji.

- Jeśli dostaniemy stamtąd poparcie, pismo stanie się projektem całego klubu i trafi pod obrady Sejmu - mówi Grzegorz Dolniak, wiceprzewodniczący klubu PO. Zapewnia, że pomysł Plury wart jest poparcia.

- Trzymam tylko kciuki za to, żeby nikt w regionie nie wykorzystał tej sprawy do własnych interesów. Jeśli ktoś przy okazji rzuci np. hasło autonomii, to zabije ten projekt - przestrzega Dolniak.

Tego samego obawia się Piotr Spyra, lider Ruchu Obywatelskiego Polski Śląsk i działacz PO. - Przyjęcie tej ustawy otworzy puszkę Pandory. Boję się, że zaraz rozlegną się głosy, że skoro Ślązacy mają już język, to muszą być też osobnym narodem. Jestem też przeciwnikiem dekretowania przez polityków czy coś, co jest gwarą, ma zamienić się w język - przekonuje Spyra.

Wątpliwe jednak, by głos Spyry wpłynął na decyzję posłów. Kazimierz Kutz, poseł PO, spodziewa się, że ustawa zostanie w szybkim tempie przyjęta. - To wypełnienie luki, a nie jakaś specjalnie wielka łaska. Stoimy też przed serią wyborów i jest to gest w stronę Ślązaków, którzy od dawna dopominają się odpowiedniego miejsca dla śląskiej mowy - uważa Kutz.

Tymczasem godka jest coraz bardziej popularna. Na odbywające się od niedawna w Muzeum Śląskim lekcje śląskiego przychodzą tłumy, dyrekcja tej placówki chce po śląsku wydać katalog do wystawy "Ach, co to był za ślub", a w Mysłowicach co jakiś czas można wysłuchać kazania po śląsku.

- Lokalność i regionalizmy są dziś w cenie, stanowią odpowiedź na globalizm. Na szczęście dotyczy to także śląskiego - mówi Leszek Jodliński, dyrektor MŚ.



Anselm Ephorinus, wywołony Ślůnzok robioncy jako lykoř we mitelalternym Krakowie ąrajbowoł brify ze Erasmusem ze Rotterdamu. Kiej tyn mjanowoł go Polokiem, Anselm we nastympnym brifie wyklarowoł mu co uon jes "Silesius, non Polonus". Było to halb tałzyna lat tymu, 9 oktobra 1531 roku. We roku 2011 bydom to mogli we ojropejskim rachowaniu ludźi zdźiałać ąyskie Ślůnzoki.

Anzelm Eforyn, wybitny Ślązak pracujący jako lekarz w średniowiecznym Krakowie, prowadził korespondencję z Erazmem z Rotterdamu. Kiedy ten nazwał go Polakiem, Anzelm w kolejnym liście wyprowadził go z błędu, deklarując się "Silesius, non Polonus". Było to blisko pół tysiąca lat temu, 9 października 1531 roku. W roku 2011 będą to mogli w europejskim spisie powszechnym uczynić wszyscy Ślązacy.

Należy też spojrzeć na podział Śląska na, aktualnie, trzy regiony. Górny Śląsk, gdzie społeczność śląska może stanowić nawet większość, aczkolwiek nie ma jakiejkolwiek szansy by dokładne badania przeprowadzić. Opolszczyznę, gdzie wpływy kultury śląskiej są niewielkie, natomiast mamy tam do czynienia z najliczniejszą mniejszością niemiecką w kraju (powyżej kilkunastu procent ogółu) oraz Dolny Śląsk zamieszkany głównie przez Kresowiaków, bądź ich potomków.

Jo eszcze bych raczyj tu uznoł spómnieć regijón Slónska Cieszyńskigo skiela jo prawie je My tukej sie dziwómy kapke z dalki na ty wszycki politikierowani a skoro żodni ludzie rosmyślujóm nad jaksimi tam autónomijami, aspóń do dzisio autonómisty nie odewrzili swoji sekcyje na tyj tu ziymie, bo isto nie poradzili nónś tustela chyntnych do działanio a 'antypolskich' tu ze świyczkóm hladać Jesi zajś idzie o jynzyk to kiej telki sampierón przijadzie ku nóm tak hónym a ganc lehko sie poradzi poznać, że tyn gdosi nima tustela yny kańsi z "pruski" ziymie a uż to aji po akcyncie, jakosikej hrubi duchajóm Tóż je to ale fórt jedyn dialekt, ale baji u nas miasto "jo ida" sie rzóndzi "jo idym", nó na prowde ańfach uchu to chytnyć Dzwonsson - Ty żeś je 'aus Oberschlesien'?
Dialekt śląski byłby całkiem interesującym pomnikiem etnograficznym gdyby posługiwał się, tak jak małopolski lub wielkopolski rdzennym słownictwem. Tymczasem jest zalany germanizmami i brzmi jak Czeski, czyli cienkawy, silący się na oryginalność kabaret.

*** oczywiscie wypowiedź ww. Anselma należy traktować wg ówczesnych miar przynależności - określało się ją na podstawie suwerenności - Anselm był poddanym któregoś z książąt czesko-śląskich i tak się określał. Rodowity półślązak -półniemiec, o nazwisku Kopernik zawsze nazywał się "poddanym Króla Polskiego" co było jednoznaczne z "Polak". Nie wiem czym się podniecacie, ale podobno na bezrybiu i rak ryba.

Szkoda, że nie przypomina się tutaj motta powstańców śląskich o Polsce, a nie żadnym stworzonym na potrzeby czeskiej polityki "ślązactwie" (tak, tak, chodziło o poróżnienie ludności na zagarniętym Zaolziu i Śląsku Cieszyńskim; już dwa lata później (1920 r.) Czesi zaczęli odbierać i wykreślać wymysloną przez siebie "narodowość śląską", poprawnie nazywając grupą etniczną).

PS. włączam temat do ignorowanych, jest nudny i wywołuje chęć do wymiotów, nie znoszę sztucznego manifestowania wątpliwych odmienności.


PS. włączam temat do ignorowanych, jest nudny i wywołuje chęć do wymiotów, nie znoszę sztucznego manifestowania wątpliwych odmienności.

A kogo to obchodzi?
*ciach* nie warto

Dzwonsson - Ty żeś je 'aus Oberschlesien'? Ano, joł zech jes z Uopola a genau to z Gosławic, kere kiejś były uosobnom wśiom a terołzki som mjanowane jako tajla ątadu, čyli 100% Gůrny Ślůnsk.
O, jednako lza potkać pnioka s Opola, a użech myśloł co to było hań downo i wubec nie prowda Chynył bych aj wiyncyj wietów ku tymacie, ale można nie bydym sie aże tak tu asić wiync yny krótko o ankiecie: jak to beje spatki to beje, mie fakt wiela nie chybi w żywobyciu tak niechóm pry uż aby tóm skuteczność inszym dokozać, a hned to nie bydzie Na starości wolym se raczyj posłóchnyć pokojnych pieśniczek jako baji tu oto ta:

Gwiozdy.mp3


Każdymu świyci tak dłógo gwiozda na niebie
Aż wygaśniyńcio przidzie jeji czas
Dobrze to je na naszim świecie zarzóndzóne
Że nie wiymy, kiedy kómu zgasnie z nas

Za trzicet roków, czi za minute
Dzisio albo też za tydziyń
Naladzmy raczi instrumenty
Śpiywejmy, grejmy każdy dziyń

Dejmy se pozór, aby se nie stała ta wiec
Że spadnóm gwiozdy do kupy wszeckim
Snażmy se robić tak, aby po nas zustało
Jich kupa a świat jeszcze piekniejszim

Aby my mógli w zimie, w lecie
Na wiosne, czi też na jesiyń
Naladzić wszecki instrumenty
Śpiywać a grać se każdy dziyń

Serwus ludeczkowie
Ja, bystoř cołkie centrum ątadu to gorole i inąe hadźiaje a we najlepąym cufalu krojcoki, ale cołki forątad, Gosławice, Kopalina, Grudźice, Zakrzůw, Krůlewski Nojdorf i kilka inąych tajli to ąysko hanysy kere po noąymu ąprechajom, pamientom jak zech z polskim kumplem přyćisł do sklepu na winklu kole mojej chałpy i jaki uon był zdźiwiony kiej joł haj zapytoł uo źimloki i kartofle na obiołd i kreple i ąneki z glancom na ąpyter.
A jak haj z fusbalem, bydźiecie tyż za fusbalořami z Rajchu stali na Weltpokalu?

A jak haj z fusbalem, bydźiecie tyż za fusbalořami z Rajchu stali na Weltpokalu?

Każ też tam, na głowe eszczech nie upod coby fandzić Prajzokóm, my nie Hanysy ;P Fandzym Argentynie Ale ponikierzi tustela gorole mieli kiejsi radzi Niymców wygrać

Ewropa.mp3


Granice my przekroczili w moment jak Niymcy wygrali
Nad Argentynóm w Italii jedna - nula
Przed Bayreuthym po północy my zalegli u dalnice
Strach my mieli, czi nas beje broł na stopa jutro Frycek
Frycek był ale szikowny, bo nas biehem jednego dnia
Zawióz aż do Karlsruhe, kopli my dwa do dna
Na kiere my dzisio cestóm zarobili asi tym
Że my wdycki przi dziynkowaniu rozdowali placki z Havlym

Deutschland, Deutschland, France, Italia
Österreich, Österreich, Czechoslovakia

Auslagi, horski bicykle a barewne tramwaje
Zelenina jak z umielej hmoty, taki zapad je
Hadry, magicze, kompakty, kazetowe paski
Aż my omylym wkroczili do uliczki laski
Cygaretle w namalowanych wargach, sagi popiersi
Swudne pohledy, toch czumioł, dyć żech tam był popiyrszi
Rozcióngnióne nożiska a w duszi sóm uż zmatki
Na kóńcu uliczki prawim - Janek, idymy zpatki

Deutschland, Deutschland, France, Italia
Österreich, Österreich, Czechoslovakia

Tirakym my przejechali przez granice z Francyjóm
Mulhause, Belfort - Francuzi wino pijóm
Yny że na autostopa sóm nejgorsi w Ewropie
Z takóm nas do Lyonu isto żodyn niedokopie
U motorestu my od połednia do wieczora mawali
Ameryczani na bruslach koleczkowych tańcowali
Lambade - a mieć tam ruskóm garmoszke mój tata
Widzielibyście nejlepszi wideoklip świata

Deutschland, Deutschland, France, Italia
Österreich, Österreich, Czechoslovakia

Z refrenu my wypuścili popiewek o Italii
Zpatki ku nimiecki granicy my śmiało wykroczili
Słodki trzesznie, kukurzica, pszynica jak ze złota
No ganz jak we filmu - Kam se poděla sedmá rota
Rano my otrzepali od ślimoków spacaki
A na pleca nachynyli swoje ciynżki rugzaki
Rozpolóny słónkym asfalt, zmordowane ciało
Nóm pieszo ku Basileji yny iść zbywało

Deutschland, Deutschland, France, Österreich

Dobrzi ludzie sóm na świecie z biydy nas wyrwali
Szwycarzi, Szwycarzi, aj liter wina dali
W Lorrachu my zapadli do utulnej knajpy
Szmakowało, tak my ich isto ze siedym pajtli
Ryn je szyroki, pyniyz było mało
Kolem szwycarski granice hónym to jechało
Krajina jak z omalowanki, Bodenski jezioro
Trajekt Konstanz - Mersburg, no je to morze skoro

Deutschland, Deutschland, France, Österreich

Czuli my se tam ganz jako ta Alenka v říąi divů
Ty światełka, noczni żiwot, też my hołdowali piwu
Na głowie kłobuk Australia, twarzimy se jak swietacy
Przezto musieli ale wyglóndać dobrzi hlupacy
Do you speak English, sprechen Sie Deutsch ?
Pytała se nas serwirka, little, little, óna na to
Wiecie, bo ja jestem Polka
A za chwile u stołu uż siedzioł s nami kucharz Pavel
Trzaskali my kryglami a krziczeli Ať źije Havel !!!

Deutschland, Deutschland, France, Italia
Österreich, Österreich, Czechoslovakia

Mercedesy, Baworaki, Mazdy a Kaczery
Po każde na inszim fleku trowimy wieczory
Tym razym se nóm wydarziło w Austryackim Feldkirchu
Normalnie my w pierzinach spali w trenyrkach a w tilku
U szikownej wdowy my jako na zamku pożrali
Pili piwo, gruszkowice a przi tym jodlowali
Sprawny czundrak na wandru pry niezewlecze maskacze
My obrazowka, porno, horror, telewizni owladacze

Deutschland, Deutschland, France, Österreich

Przez tunely my dojechali Alpami do Innsbrucku
No a tam se prziparzili ku młodym tyrolskim klukóm
Life is life - no to była opica
Przebudzyni pod skokanskim mustkym to je szpica
Olympijski miasto Innsbruck, ludzie uż kapke inaczi
Uroweń w Niymiecku se mi o połówke wiyncej páči
Salzburg je staro klasyka, po ulicach graje muzyka
Chynył żech jim tam jedyn szilink - ody mie wóm to starczi

Deutschland, Deutschland, France, Italia
Österreich, Österreich, Czechoslovakia

Linz a Freistadt, statisticki listek,
České Budějovice, směr okres Frýdek-Místek
O ja, terołzki chytom, bystoř Teąin był zawźdy we Osterrajchu i dlatygo RFNowi nie bydźieą fandźić, ja, ja, praje zech zapomnioł, u nas kiej RFN na tako fusbalowo impreza ąpila to raz dwa wąandy nimieckie fany wiąom na chałpach i opy mindzy sobom godojom přy biře co dźiśiok naśi ąpilajom, bystoř terołz to haj majom wywołanego ślůnskiego fusbalořa, Klose (keremu zech sam uosobiśćie kiejś handa podał, přeca uon chop z Uopola!).
A moą tam kajś śiakieś MP3 kaj możno tyć posłuchoć teąińskij ślůnskij godki, bo markuja, co to inąy akcent niź noą hardy uopolski.

Edit: Ty, chopie, tyn zang uo fusbalu to po woąymu?

A moą tam kajś śiakieś MP3 kaj możno tyć posłuchoć teąińskij ślůnskij godki, bo markuja, co to inąy akcent niź noą hardy uopolski.

O tym akcyncie żech prawił nejsampiyrw na wyrchu

O pierunie, dla ajnwandererůw to bydźie tyć genau jako česko godka břmiało, zech nawet ni wiedźioł co aź tako wielko růźnica jes mindzy půłnocno a teąinsko godka, zastanawiom śie chopie čy bym cokolwiek chytoł kiej byś do mie po woąymu ąprechoł, jakbyś fest polaku godoł to zicher, ale jakbyś gibko zasuwoł to pśinco bym wiedźioł z ta twojo rozprawa... A bajtle tyź u wos cůś jeąče godojom čy ino tyź anfang kůńca godki i ąyskie ino po polsku?
Ale, ale, ale, nie fulej Gdo inszy by to mioł rychleji łapnyć niż Ślónzok tela że aż s Opola, no pyty Jesi chodzi o dziecka to rosmajcie s tym, regóła je snad tako, że jak dziecko chowo sie co dziyń wedle starzików to cosi porzóndzóm, tukej w trzecim pliku dziecka o tym wykłodajóm:
http://www.radio90.pl/kaz...woja-gware.html
także nie wszycki, ale fijałowo na prowde s tym nima:


Je mi luto! (Karol Klocek)
Je mi luto - je mi żol
i fórt nie wiym czymu
nasi ludzie, tutejsi,
kierzi doma i wszyńdzi
rzóndzóm
PO NASZYMU-
"po naszymu" nic pisać
nie chcóm.

Je mi luto - je mi żol
Bo ostatni zwónek zwóni nóm!

Starzikowie, kierzi naszóm rzecz
dobrze pamiyntajóm,
jak na iment, wartko
jedyn za drugim, umiyrajóm
a wszycki spóminki o tym
co, kiej i kaj sie ziściło i jak sie u nas rzóndziło -
- ze sobóm zabiyrajóm!

-------x-------

Dogóńmy czas,
isto nóńdom sie i chyńci,
pomówmy z naszymi Starzikami,
zapiszmy - "po naszymu"
co majóm w swojij pamiyńci,
podpiszmy i podejmy
do "Wiadomości..."
a Pón Redaktor obiecoł
w gazecie zamieścić.

Takich rodziców trzeja wiyncyj
Rybka.mp3

A tak wóm opowiym bajke, co mi wyklodoł mój Tata
Jak żech bywoł mały chłapiec, szikowny, kapke aj łata
A teraz po wieczorach jóm opowiadóm swoji cerzi
Jak mie porwali Cygóni, kecosz tato - mi nie wierzi

Bawili my se na piosku z dzieckami - uż se sćmiywało
A jaksi z nas wubec żodne do dómu nie pośpiychało
Mama z tatóm wołali, my na nich bobkowali
Dej łopatke! Dej kibliczek - my se przekrzikowali

Zpoza rogu wyszła pani, byla od Cygónów
Ukozała nóm trzi paczki ganc pełne bómbónów
Kiwała, aż idymy z nióm, na rynce pełno pierściyni
Kónsek za chaupóm ich na nas skocziło piynć nejmiyni

Do pytlów nas pochytali, zwiónzali ich porwozym
A potym nas dłógóm chwile wiyźli kajsi precz wozym
Isto do gór, do lasów, bo my słyszeli zwyjać wilki
W głowie se mi klujóm plany na ratunek z dłógi chwilki

Mioł żech ze sebóm nóż rybke w zadni kapsie u trenyrek
Unoscy zrobili fajer a zaczli popijać rumek
Nazbiyrali kupa drzewa, do kotła naloli wody
Jejich umyseł byl jasny - zrobić kanibalski gody

Godzina już pokrocziła, śpiywajóm coroz biydnieji
A jo prujym treci pytel, zbiyrómy w dobrej nadzieji
Po okoli rozmaite skoli, Cygóni uż chrapióm
Mańka go wsziwo do pytli - przi tej przedstawie pysk mie boli

Rano to sledować ze strómu była ganc sranda
Jak z łepów wypluwala swój hnusny chrup cygańsko banda
Od tej doby jak se śmiejóm - zakrywajóm wdycki gymbe
Dbejcie syncy ale na to by ście nimieli rybki tympe

Orient.mp3

Jak żech tóm muzyke zacznył w obywaku
Grać, tak se naszo wodnio żelwa Julka
Zaczła pohybować we szklannym akwarku
Do rytmu kolem muszli
Pływała tam a zpatki, nacióngała głowe
Łowiła ty zwuki też aj nad hladinóm
Z wyrchu na nióm świyciła mlyczno żarówka
Taki jeji słóneczko

Jakby ji ty zwuki przipóminały jeji korzynie
Z dalekigo Orientu
Jakby chciała sławić wedle poczitacza
Jeji świynto Ramadan
Że Julka je muslimka a żere chroboki
Usame, Saddama – tych mo na salamu
Malutko żelwiczka z zielónym krunyrzym
Czi je Allah jeji Pan

Nie wiymy, bo my jóm kupili bez rodnego
Listu we zwerimexu na rynku
U pana Tvrzníka na Świyntego Mikołaja
A latoś my sławili

Jeji urodziny a to uż chodzili
Mikołaj z czertami, też aj z Aniołami
Od chaupy ku chaupie, od bytu ku bytu
Rozdować dzieckóm darki
Nikiere se jich boły, nikiere se śmioły
Kajsi ich też ani do siyni nie wpuścili
Dzwóneczki cinkały, łańcuchi rzinczały
Nogi tyrczały z miecha

Bo Biskup Mikołaj se tu do Europy
Dostoł też z daleka, aż tam z Orientu
Prziszeł tu z Turcyje, majóntków se zrzeknył
Pómogoł biydnym ludzióm
My go mómy radzi a nie chcymy u nas
Żodne Santa Clausy, przigupi reklamy
Że chodzi na jesiyń podle kalyndorza
To nie wadzi żodnymu

Bo uż je nafujanego kupa śniega
A na Olzie też uż je silny lód
Aj kympa w Bukowcu je cało biolutko
A kónsek wedle ni pod śniegym sóm...

...zafujane Szańce stare uż tak isto
Przes sztyrysta roków a jakisi pióntek
Były postawióne jiście proci Turkóm
Pry ich tam padło kupa
A tam kónsek niżi, jak u tego krziża
Co tam szwigermama chodzi zapalować
Świyczki a porzykać, tak ich je pod ziymióm
Zakopanych na tucet

Po co tu wubec prziszli, co jich tu prziwiydło
Z taki wielki dalki, aż tam z Orientu
Z krziwymi szablami niechali po sebie
U nas kupa potómków
Kufa pry znaczi czetarz a przijmeni Turek
Też je rozszyrzóne w tych naszich Beskidach
A dobrze se siedzi u Olzy w gospodzie
Co sie pisze U Turka

Na wilijówce a popijo czajocha z rumochym
Bo uż se bliżóm świynta
A jak tam roz beje aj naszo kapela
Tak Wóm zagrajymy kónsek z Etna
Cośka od ślónskich Goroli



Równica: Ziymio rodzinno - wiersz


Tyś mie mamo nauczyła jak gróni miłować,
jak trud pracy naszych ludzi godnie uszanować,
Tyś od dziecka mi mówiła kaj leży Równica,
kaj Czantoryji grzbiet sie cióngnie a kaj je Skalica.
Pod nióm wartko Wisła płynie, pieśniczki nóm śpiywo,
wiater w liściach szimrzikuje, do taktu przygrywo,
że je Ustróń szumnym miastym, nie trza mówić wiela.
Tóż sie cieszym z całej duszy, że jo je tu stela.
Wiym, na świecie kajś daleko sóm bogatsze kraje,
wiynksze miasta, inksi ludzie, inksze obyczaje.
A jo wolym nasze grónie, kaj sie łowce pasóm,
kaj złocisty łan pszynicy cióngnie sie ku lasóm
i choćby daleko kiejsi pojechać mi prziszło
to powrócym jak na skrzydłach do swojich nad Wisłóm.
Dlo mie Ustrón je nejmilszy, sercu mymu drogi,
bo tu je mój dóm rodzinny, tu praojców groby.

S nejpołedniejszigo kónszcziczka
Joszko Broda: Posłóchejcie kamaradzi
Nugrud, přeca jedno drugie wyklučo, ni mo "ślůnskich goroli", bystoř "gorol" to jes ftoś, fto skuli ajnwanderungu (musowego eli ni) přyjechoł do noąego regionu, podug mie ty ąprechoą uo "góralach", kerych my na O/S mjanujemy "bergmanami".
U nas sie ty miana wubec nie wykluczujóm, spoziyrej:

http://www.gwara.zafriko.pl/kat/slownik_gwary/f_j


GORA – góra.
GOROL – góral.
GOROLKA – góralka.

http://www.gwara.zafriko....aterialna/golka


Prawiło sie na niego aji pucok. Tóm tradycyj przinióśli Wałasze, jak prziszli do Ślónskich Beskidów. Ślónscy Gorole miyszkali na kónszczku zachodnigo łuku Karpatów – w Beskidzie Ślónskim. Cieszyńscy Wałasze prziszli do strzodkowej czynści Ziymi Cieszyńskij, kany je godnie kopców, kiere sóm pochyłe na północny zachód, a fest stróme od połednia. Cieszyńscy Wałasze robili gor na gróncie, a chowali bydło. Kiejsi hań downij syr gazdowski se robiło dycki na jesiyń, a w zimie, kiej nie lza było dostać owcze mlyko. Terazy jednako gołke sie robi przes cały rok. Baji Gorole s Kóniokowa sto roków tymu jodali gor ziymioki a kapusta, kiero sie jednako nie udowała. Jodali eszcze mlyko a syr od krów a łod łowiec. Wtynczas nejwiyncyj kóniokowskich Goroli chowało wałaski bydło w sałaszach s kierego mieli syr. Gorole s Kóniokowa miyszkali a żyli podobnie jako Gorole Ślónscy w inkszych dziedzinach.

Dzieuszki stela co też miały rade 'wielkucnych goroli'
Nowina: Idóm gorole (mp3)

Równica: Gorolu bryński (mp3)

1. Ty świnszczoku świński, ukrod żejś mi ryński
(Jo cie bydym żałować, ty mi ryński musisz dać x 2)
2. Ty gorolu bryński, ukrod żejś mi ryński,
(Jo cie bydym żałować, ty mi ryński musisz dać x 2).
3. Ty gorolu z Wiseł, po co żejś tu prziszeł
(Tak za darmo tańcować, musisz cosik za to dać x 2).
4. Ty gorolko z dołu, zjadłaś za pół wołu
(Nima z ciebie gaździno, bo wszystko pozeżyrosz x 2).
5. Po co koza beczy, bo jóm bolóm plecy
(Po co koza beczała, bo po plecach dostała x 2)

Zajś u nas bergman to jinaczyj hawiyrz, tj. górnik ni jaki 'górol'

Youtube: Po naąimu - karvinské nářečí <- Sztopnij na 2:20

Tak sie miej a precz łod nimocy Dzwonsson!

P.S. Zapómniołch tekst do pieśniczki Joszka Brody:


Posłóchejcie, kamaradzi, cóż jo wóm też powiym.
Ci wojyńscy ministrowie bedóm brać na wojnym.
Bedóm brali we dnie, bedóm brali w nocy.
Niech wóm bedzie syneczkowie Pón Bóg do pomocy.

Mój syneczek w mastaliczce branne kónie ciosie.
Łobziyro sie z boku na bok, gdo mu co przyniesie.
A niesie mu niesie, fojciczek tolarek:
Na łoto mosz mój syneczku cysorski żołdanek.

A jo was też mój fojciczku ło taki nie prosim.
Kogo jo móm w swojim sercu, bardzo downo nosim.
Móm mamulkym staróm, galaneczkym szwarnóm.
Jak jo pujdym na wojynkym bedóm płakać za mnóm.

O Brodzie:


Joszko Broda muzyk multiinstrumentalista, producent muzyczny, kompozytor.
Urodził się w 1972 w Istebnej w Beskidzie Śląskim. Muzyki uczył się od mistrzów ojca Józefa Brody i Jana Sikory "Gajdosza. Gra na drumli, fujarze postnej, fujarze sałaskiej, fujarkach pięciootworowych, fujarkach sześciootworowych, rogach, trąbicie, skrzypcach, gajdach beskidzkich, kozie podhalańskiej, okarynie, liściu, słomce, trzcinie i na wielu innych instrumentach, śpiewa po góralsku. (...)
Jego rodzina mieszka w Beskidach ( Karpaty) od 12 wieku. Tradycje i warsztat muzyczny przejął po swoim ojcu, który od 40 lat jest znanym twórcą polskiej muzyki ludowej. Jego korzenie muzyczne tkwią w góralskiej muzyce, na której się wychował i która jest dla niego inspiracją do przeróżnych działań. Joszko zagrał na ponad 50 płytach jako muzyk sesyjny, prowadzi swój zespół „Dzieci z Brodą”, który nagrał już 2 płyty i żywą działalność muzyczną na różnych jej polach. Sporo też koncertuje.
Ja, chopie, terołzki genau chytom, po woąymu "bergman" jes "gorol" a "hajer" jes "bergman", kajś zech juź słyąoł co inąych ślůnskich tajlach tak śie "górali" a "górników" mjanujo...

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

mkulturalnik.xlx.pl